برنامه پیشنهادی نگاهی گذرا به اسناد برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران حکایت از روند امیدوارکننده و رو به رشد جایگاه علمی کشور در صحنه بینالمللی از یکطرف، و نامشخص بودن مزیتهای علمی و زمینههای اصلی فعالیتهای پژوهشی، و عدم توسعه مطلوب ظرفیتهای علمی کشور از طرف دیگر دارد. عدم توجه به مشکلات و نارسائیها، تبعات و آثار نامطلوبی داشته است که ادامه آن میتواند سبب افزایش فاصله علمی کشور با جهان و به تبع آن افزایش شکاف فنی و نهایتاً شکاف اقتصادی موجود بین ما و جهان توسعه یافته و از همه مهمتر خروج مداوم نخبگان و استعدادهای علمی و ایجاد خلاء در کشور شود. لذا باید پذیرفت که چالشی بزرگ بر سر راه قرار دارد که ضروری است با احساس مسئولیت و گسیل نمودن توان بالقوه موجود و هدایت صحیح ظرفیتهای موجود علمی حاضر و سازماندهی مناسب، شکاف علمی و فناوری موجود بین ایران و جهان را کاهش داد. اگر فناوری به صورت کاربرد علم در حوزه فنون و مهارتهای کاربردی برای تبدیل منابع طبیعی، سرمایه و نیروی انسانی به کالا و خدمات معنا شود، مشخص میگردد که برای توفیق در این زمینه ناگزیر از گسیل منابع نسانی، اطلاعاتی، و سازمانی (نرمافزار) در کنار امکانات سختافزاری خواهیم بود. در قیاس بین توسعه سختافزاری و نرمافزاری باید پذیرفت که توجه ما در دو دهه گذشته به مسئله سختافزاری به مراتب بیش از نرمافزاری بوده است. عدم توجه کافی به پتانسیلها و منابع انسانی و در یک کلام منابع نرمافزاری، شکاف موجود را عمیقتر و چالش بر سر راه را جدیتر نموده است. لذا استفاده از نیروی انسانی متخصص کشور برای ایجاد فناوریهای لازم و جدید و به کارگیری روشهای پیشرفته در هر زمینه و ارتقاء توان رقابتی کشور در کلیه زمینهها و بخصوص در بخش فنی و مهندسی اهمیت زایدالوصفی داشته و به همین دلیل در سند برنامه پنجم به آن توجه وافری مبذول گردیده است. با جمعبندی منطقی مزیتها و تهدیدها است که در سند برنامه پنجم ضمن تشویق کارگروهی در فعالیتهای پژوهشی و فناوری، بر برنامههای تحقیقاتی مشترک با دیگر کشورهای جهان و اقدامات علمی که منجر به افزایش ایران در تولید دانش جهانی شود حمایت شده است. ایجاد مراکز و قطبهای منتخب علمی و فناوری در کشور و در نهایت برنامه بلندمدت تبدیل تعدادی از دانشگاهها و مراکز پژوهشی کشور به عنوان قطب و پایگاه اصلی رشتههای مختلف علوم در راستای این اهداف تبیین شده است. دانشکده عمران دانشگاه علم و صنعت ایران نیز با درک اهمیت این موضوع و به منظور ایفای وظیفه ملی و میهنی خود در راستای کمک به تحقق اهداف برنامه پنجم با تجمیع توان علمی و پژوهشی خود تأسیس قطب علمی پژوهشهای بنیادین در مهندسی سازه را پیشنهاد مینماید. |